MÀU ĐÊM XÓM HUYỆN

Ngày lại qua ngày cái buồn của đêm tối, cái lãnh lẽo của đêm tối như thấm sâu vào tâm hồn con người, như muốn cướp đi tất cả những gì mà người ta cho là ước mơ. Hết ngày lại đêm, mãi mãi như một vòng tròn vô tận một cái lẫn quẫn của những con người nơi xóm nghèo chưa ai biết tên...

Trời đã tối, có thể cảm thấy nó qua cái lãnh lẽo dập dìu của những bóng hình ma mãnh yếu đuối. Đàn trâu về với đầy bùn đất, trên sông lát đát mấy con vịt lạc tìm về chủ, xa xa cuối chân trời một vài cánh cò bay lãng vãng như không biết tấp vào đâu, và cái nắng hoàng hôn làm ngã dài bóng người nông dân lũng thũng từng bước nặng nề, chập chững. Hình như chỉ cần chớp mắt thôi là ánh sang trở nên mờ nhạt. Lối vào ngỏ dần bị lấn át bởi màu đêm mờ mịt. Nhà nhà đã lên đèn, cái đèn dầu leo lét với làn khói lan tỏa in dấu qua con song là mấy đứa trẻ đùa giỡn hay đi tìm những thứ côn trùng nhỏ bé ăn đêm. Tôi ngồi trên ghế trông xa xem người về muộn nhẹ nhàng lướt trong đêm.

Càng về khuya bầu trời càng tối, càng lạnh lẽo. Bóng tối như bao trùm cả vũ trụ bao la, vòm trời đen sẫm lấp lánh những ngôi sao chiếm lĩnh một khoảng không thích hợp rồi nhường chổ cho ánh trăng mờ nhạt không rõ mặt người, lẫn với những vết sang của những con đom đóm bay là là mặt đất hay len lỏi qua các tán bầu tán điển điển hay xà xuống đầu người.

Tôi lặng nhìn bầu trời với hàng ngàn tinh tú, dãy Ngân Hà xa xôi, sao Thái Dương mộc mạc. Vũ trụ thăm thẳm đối với con mắt mình, tâm hồn của đứa trẻ hồn nhiên chỉ là những cái chớp mắt ngây thơ mà có thể là vô vọng và xa lạ quá.

Một trái bần rơi bởi một làn gió thoáng làm rợn cả người. Mặt sông lăn tăn những đợt song nhỏ vỗ nhẹ vào bờ để lại những mảng hơi sương bốc lên lan tỏa rồi mất hút vào không khí. Ẩn nấp trong các tán cây vang vọng tiếng dế tiếng côn trùng lấn át tiếng kêu cảu vài con chó sủa ma xa xa, chiếc bàn ba chân đạt giữa vòng người đang trò chuyện bên chiếc đèn mù u lép bép khói, hay tiếng vọng từ chùa Thánh Mẫu, tiếng mẹ ru con ầu ơ, tiếng đàn bầu đứt quản vọng về bên kia sông… Tất cả hòa hợp nên một bức tranh đêm xóm huyện.

Xóm nghèo thanh thản với một nắng hay sương, với cuốc và cài, với ruộng lúa bờ đê, xã hội như bị cách ly với bên ngoài bởi con đường và dòng sông. Nhà nhà cách nhau khoảng vài trăm thước thứ gì cũng có đường gì cũng có chỉ đường đi ra khỏi đây thì không có. Mỗi ngày nếu mai mắn sẽ thấy được chiếc tàu khách và mai mắn hơn sẽ một chỗ để đi ra ngoài với chiếc tàu đã quá tải đó, và bởi vì chỉ có nó là giúp người ta ra ngoài được. Cuộc sống dân dã đúng là không động bất di bất dịch, như con đường dòng sông, như bờ tre khóm mía , như bờ ruộng luống rẫy êm đềm và lãnh lẽo.

Xóm nghèo đã khuya! Ánh sáng trở nên thưa thớt chỉ còn là những đóm lữa nhỏ nơi cuối đường. Những mản sương cũng không còn rõ nữa làm con người càng trở nên lạnh lẽo vắng bóng hơn. Và dòng sông ấy như trở nên lạnh lùng hơn, mất đi để lại một bóng hình mờ nhạt, đang hướng tầm mắt về phương xa, như mong đợi ánh bình minh mang tia nắng ấm áp về xóm nghèo. Để cái xóm huyện nhỏ bé này không còn là sự lãnh lẽo của màu đêm.